Sztuka życia – to cieszyć się małym szczęściem.
Phil Bosmans
Możliwe, że tytuł niewiele ci mówi, ale ilustracja naprowadza …
Czym jest hygge wskazałem krótko we wpisie Praca na luzie lub luz z domieszką pracy z 1 września 19, obiecując że do tego jeszcze wrócę. Wspomniałem wtedy o niedużej ujmującej książce Hygge. Klucz do szczęścia autorstwa Meik’a Wikinga, którą właśnie wtedy przeczytaliśmy z żoną.
Zanim przejdę dalej – parę informacji bibliograficznych: tytuł oryginału The Little Book of Hygge: The Danish Way to Live Well, data wydania: 2016-11-09, liczba stron:288, Wyd. Czarna Owca.
Pisałem: Hygge to jedno z najpiękniejszych duńskich słów, określające uczucie szczęścia, ciepła, komfortu i bezpieczeństwa. Chociaż o hygge (trudno to przetłumaczyć) napisano już parę książek (np. Hygge. Duńska sztuka szczęścia, autorka Marie Tourel Soderberg, Isignis 2016), to ta daje przegląd w pigułce dlaczego Duńczycy są uważani za najszczęśliwszych na Ziemi. Mimo złego klimatu, płaskiego kraju i innych ograniczeń.
Krótka notka wydawcy wydobywa klimat i cel tej książki:
Bądź hygge! – bądź szczęśliwy!
Wyobraź sobie, że jest deszczowy dzień, a ty siedzisz w fotelu pod kocem i czytasz książkę. Wyobraź sobie, że jesz kolację przy świecach z przyjaciółmi i świetnie się bawisz. Wyobraź sobie, że siedzisz przed kominkiem z ukochaną osobą, a na zewnątrz szaleje zamieć. To, co właśnie odczuwasz, to hygge.
Hygge jest pojęciem, którego nie da się dosłownie przetłumaczyć na język polski, a które jest jednym z najpiękniejszych duńskich słów. (…)
Duńczycy są najszczęśliwszym narodem na świecie.
Meik Wiking, autor książki i dyrektor Instytutu Szczęścia w Kopenhadze, przybliża nam duński przepis na szczęście, którym jest właśnie filozofia hygge. Duńczycy cieszą się z drobnostek, żyją wolniej i spędzają dużo czasu z bliskimi. Bo w końcu szczęście to radość z małych rzeczy!
Hygge to wiele różnych rzeczy: to sztuka stwarzania atmosfery intymności i ciepła na sercu, ale też zero zmartwień, poczucie ukojenia, przytulne tête-à-tête i ulubione kakao przy świecach.
Hygge to raczej odpowiedni nastrój i coś, czego się doświadcza, a nie rzeczy. To przebywanie z ludźmi, których się kocha. To dom. Poczcie, że jesteśmy bezpieczni, schronieni przed światem, że możemy spokojnie opuścić gardę. Możemy bez końca rozmawiać o wielkich o małych życiowych sprawach, ale możemy też po prostu cieszyć się swoją milczącą obecnością. Możemy też wreszcie delektować się w samotności filiżanką dobrej herbaty. To przytulność, wygoda, miła atmosfera. Pojęcie i słowo które ma szereg wariantów w języku duńskim – czasem rzeczownik, czasem przymiotnik lub czasownik. W innych językach istnieją zbliżone słowa, ale w Danii to kultowe pojęcie-klucz.
Teraz chyba rozumiesz dlaczego piszę o tej uroczej książce w przeddzień świąt Bożego Narodzenia.
Także jedna z czytelniczek napisała:
Książka dzięki swojej oprawie wprowadza czytelnika w Hygge 🙂 Bardzo przyjemnie się czyta, wręcz wydłużyłam czas czytania, bo szkoda było kończyć 😉 Szczególnie polecam w okresie Świąt Bożego Narodzenia 🙂
Można powiedzieć, że książka nie jest zbyt odkrywcza, ponieważ podobne uczucia towarzyszą ludziom w wielu krajach. Jednak to Dania plasuje się na górze rankingu szczęścia. Dlatego w niektórych krajach prowadzi się studia nad hygge by zrozumieć ten fenomen oraz nad tym jak zaimplementować jego elementy u siebie. Na Zachodzie nie jest to łatwe, bo trudno tam zrozumieć oderwanie od blichtru i konsumpcjonizmu Zachodu.
W Danii podejście do życia jest inne. Jest dużo prostsze i skromniejsze. By telegraficznie ująć co zadowala Duńczyków wg omawianej książki:
słodycze i mięso w dużej ilości, ziemniaki, kawa, kominek, świece, lampy, pledy, stare samochody, rower, tu i teraz …
Jest oczywiście dużo więcej niuansów i cech życia hygge. Wiele dotyczy doznań zmysłowych – smak, dotyk, zapachy…
We wnętrzach, które można określić jako hyggelige (oto kolejny wariant omawianego pojęcia), liczy się nie tylko wygląd, ale i dotyk. Pozwolić palcom musnąć drewniany blat, dotknąć ciepłego kubka lub pogładzić skórę renifera to coś zupełnie innego niż dotknąć metalu, szkła czy plastiku. Pomyślcie o tym i zadbajcie, żeby w waszych domach znalazło się miejsce dla różnych faktur, dla tak ulubionych przez Duńczyków naturalnych surowców.
To specyficzna estetyka. Wiele rzeczy w domach Duńczyków jest vintage. Kupuje się je w sklepach z antykami lub z używanymi rzeczami. Starą lampę, stół czy krzesło uznaje się za hyggelig.
Książka dotyka też tematów poważniejszych – jest próbą pokazania społecznych i ekonomicznych uwarunkowań życia w Danii.
Dziś miarą sukcesu narodu/państwa często nie są już tylko wskaźniki ekonomiczne, ale także poziom i jakość życia jego obywateli. Produkt krajowy brutto (PKB) przestał być jedyną miarą rozwoju.
Jak powiedział kiedyś Robert Kennedy:
PKB nie odzwierciedla stanu zdrowia naszych dzieci, jakości ich wykształcenia i radości jaką daje im zabawa. Nie opisuje piękna naszej poezji, trwałości naszych małżeństw, poziomu intelektualnego debaty publicznej czy poczucia integralności naszych urzędników państwowych. … Krótko mówiąc, mierzy wszystko z wyjątkiem tego, co decyduje o tym, że warto żyć.
Duńczycy pracują stosunkowo krótko, mają darmową służbę zdrowia, bezpłatną edukację wyższą i pięć tygodni pełnopłatnego urlopu rocznie. To kraj o dużym socjalu, obywatele cenią wsparcie społeczne, ale mówią „My nie płacimy podatków – my inwestujemy w swoje społeczeństwo”. Praktykują społeczne wspólnoty kulinarne, ogrodowe i podobne – warte naśladowania. Swoje intymne hygge rozszerzają poza własne strefy komfortu, tak by obejmowała także innych ludzi.
Mniej więcej sześćdziesiąt procent Europejczyków spotyka się z przyjaciółmi, rodziną czy kolegami co najmniej raz w tygodniu. W Danii ten odsetek wynosi siedemdziesiąt osiem procent.
W książce mamy sporo statystyk, wyników ankiet i porównań – jak by nie było, autor stara się badać hygge naukowo.
Przykładowo
Reasumując – ładnie wydana książka, pełna ciepła i ciekawostek – może być też dobrym gwiazdkowym upominkiem*.
Ponieważ przed świętami nie przewiduję kolejnego wpisu i aby do nich nawiązać przesyłam ci mój prosty wierszyk z życzeniami na Boże Narodzenie:
Mija rok i Święta już …
Życzę Ci: wiary i nadziei
w świecie wielkich zmian i burz ,
miłości w dużej ilości
rodzinnego ciepła i zdrowia
białej śnieżnej pierzyny
dla światła i uroków zimy.
I oczywiście zdrowia i pozytywnych zmian i dokonań
w 2020 roku.
Pozdrawiam serdecznie.
* à propos upominku „na gwiazdkę” – zobacz książkowy ode mnie tutaj:
http://stefangarczynski.pl/jak-rozmawiac/ – o sztuce rozmowy, także przy wigilijnym stole, i dla budowania poprawnych więzi z innymi
(dalej wpis poprowadzi do opisu książki i możliwości pobrania ebooka w 4 formatach).
Lapidaria 